Garbniki – właściwości i zastosowanie w kosmetyce

Garbniki to substancje pochodzenia roślinnego, które łagodzą podrażnienia, działają przeciwzapalnie, bakteriobójczo i ściągająco. Garbniki walczą z nadmierną potliwością, leczą egzemę i pielęgnują skórę na wiele innych sposobów – to dlatego tak często wykorzystywane są w kosmetyce. Sprawdź, jakie jeszcze właściwości i zastosowanie posiadają garbniki.

Spis treści

1. Garbniki: właściwości
2. Garbniki: działanie
3. Garbniki: zastosowanie

Garbniki: właściwości

Garbniki to substancje chemiczne, naturalne (mineralne, zwierzęce, roślinne) lub syntetyczne. Posiadają zdolność łączenia się z kolagenem zawartym w skórze i tworzenia z nim nieodwracalnych połączeń nierozpuszczalnych i nie podlegających gniciu, dlatego początkowo używane były do wyprawiania skór zwierzęcych. Egipcjanie zaś stosowali korę, owoce i liście zawierające te substancje do mumifikowania zmarłych.

Przykładami garbników są roztwór aldehydu mrówkowego, ałun, siarczan glinowy lub tran. Jednak w kosmetyce bardziej liczą się garbniki pochodzenia roślinnego, o charakterze polifenoli, inaczej zwane taninami. Znajdziemy je w korze dębu, wierzby, świerka, kasztanowca, modrzewia, liściach orzecha włoskiego, szałwii, owocach czarnej porzeczki i borówki czernicy, liściach jeżyn i malin, w zielu dziurawca, kocimiętki, pięciornika, rzepiku i wielu innych roślinach.

Garbniki w postaci ekstraktów surowcowych nie mają długiego okresu trwałości, gdyż ciemnieją i tracą swoje najcenniejsze właściwości.

Taniny nadają im cierpkiego (znanego nam z czarnej herbaty czy wielu win czerwonych), nieco nieprzyjemnego smaku, dzięki któremu potrafią odstraszać zwierzęta. Występują także w soku z granatu, w czerwonym winie, herbacie, kawie czy naparze z czystka.

Garbniki wykazują szereg korzystnych dla naszego organizmu właściwości, np. łagodzą podrażnienia, zmniejszają uczucie swędzenia i pieczenia, działają przeciwzapalnie i antybakteryjnie, dzięki czemu potrafią zwalczać wiele infekcji, wspierają pracę układu odpornościowego i zapobiegają alergiom.

Przyjęte doustnie działają ściągająco na błony śluzowe, hamują ich przepuszczalność, zapobiegając np. mikrokrwawieniom z włosowatych naczyń krwionośnych (przede wszystkim w przewodzie pokarmowym).

By zapewnić sobie odpowiednią ilość tanin w codziennej diecie, warto regularnie pić napar z czystka, dziurawca lub dobrej jakości czarną herbatę. Ale uwaga – niezbyt często. Nadużywanie roślin bogatych w garbniki utrudnia wchłanianie w przewodzie pokarmowym m.in. witamin oraz makro- i mikroelementów.

Czytaj też:

Zioła w kosmetyce. Jakie mają właściwości?

Składniki kosmetyków: co musisz o nich wiedzieć?

Czy kosmetyki z retinolem są skuteczne?

Garbniki: działanie

• ściągające i osłonowe na powierzchni skóry
• przeciwzapalne
• antybakteryjne
• przeciwpotne
• nawilżające
• ochronne
• wzmacniające skórę

Garbniki wymiatają także wolne rodniki, a tym samym wspomagają nawet leczenie nowotworów.

Garbniki: zastosowanie

Najczęściej stosowanym źródłem tanin w kosmetykach są ekstrakty z kory dębu, kasztanowca oraz wierzby. W wielu produktach znajdziemy także wyciągi z liści orzechów włoskich, szałwii czy oczaru wirginijskiego. W jaki sposób wpływają one na naszą urodę i zdrowie?

• szampony do włosów – normalizują pracę gruczołów łojowych, zapobiegają przetłuszczaniu się włosów i zapewniają im blask;
• toniki do twarzy – działają ściągająco, nawilżająco i wytwarzają na skórze powłokę ochronną, łagodzą obrzęki, opuchliznę;
• preparaty do walki z nadmierną potliwością, np. kremy do stóp czy rąk, dezodoranty, antyperspiranty, żele myjące – usprawniają pracę gruczołów potowych;
• płyny do higieny intymnej – działają łagodząco, przeciwbakteryjnie, likwidują nadmierne upławy i stany zapalne;
• preparaty leczące egzemę i zapalenia skóry, kremy do cery tłustej, problematycznej i trądzikowej;
• środki łagodzące po ukąszeniach owadów – minimalizują uczucie swędzenia i pieczenia, łagodzą obrzęki i stany zapalne.

Marta Uler