Emolienty: jak działają i jaki mają skład?

Emolienty nawilżają i zmiękczają skórę. Powszechnie stosuje się je w przypadku AZS, ale nie tylko. Emolienty wybieramy do pielęgnacji delikatnej skóry niemowląt i dzieci, a także wspomagająco w leczeniu wielu chorób skóry. Sprawdź, jakie składniki emolientów sprawiają, że są one tak dobre dla skóry.

Spis treści

1. Emolienty: jak działają?
2. Emolienty: najważniejsze składniki
3. Emolienty dla dzieci
4. Emoliencyjne szampony do włosów

Emolienty to produkty, których zadaniem jest nawilżenie, natłuszczenie, uelastycznienie skóry. Jak działają i kiedy warto je stosować?

Emolienty: jak działają?

Po łacinie "emolliare" oznacza zmiękczanie. Emolienty znajdziemy w składzie oliwek, balsamów, mleczek do ciała, kremów, maści i żeli do mycia. Obniżają one tak zwany współczynnik TEWL (Transepidermal Water Loss), czyli poprzeznaskórkowy ubytek wody.

Polega to na tym, że po użyciu emolientu na powierzchni skóry powstaje warstwa okluzyjna, czyli film, który z jednej strony zapobiega utracie wody przez naskórek, zaś z drugiej chroni skórę przed działaniem szkodliwych czynników.

Efektem jest wyraźny wzrost uwodnienia warstwy rogowej oraz wygładzenie powierzchni skóry. Emolienty dają także uczucie miękkości i gładkości, przyspieszają procesy regeneracji i wspomagają leczenie.

Przywracają prawidłowe funkcjonowanie bariery skóry poprzez uzupełnianie brakujących elementów, głównie lipidów. Emolienty idealnie nadają się do pielęgnacji niemowląt i dzieci, a także osób z bardzo suchą skórą, egzemą, alergią skórną, atopowym zapaleniem skóry (AZS) i innymi chorobami skóry. Warto więc stosować je nie tylko wtedy, gdy mamy problem, ale i profilaktycznie.

Emolienty: najważniejsze składniki

Preparaty emoliencyjne różnią się między sobą pod względem składu i przeznaczenia, występują także w różnych postaciach - od żeli myjących do silnie skoncentrowanych maści. Osoby o odmiennych potrzebach skóry mogą wybierać w szerokiej gamie kosmetyków. Warto jednak czytać ich składy. Jakie substancje znajdziemy w preparatach zwanych emolientami?

• składniki okluzyjne - czyli takie, które zapobiegają utracie wody przez naskórek - może to być wazelina, parafina, oleje mineralne, alkohole wielowodorowe, alkohole tłuszczowe, lecytyna, lanolina, woski, sterole;
• humektanty - czyli składniki, które mają zdolność wiązania cząsteczek wody w głębszych warstwach naskórka - są to gliceryna, mocznik, sorbitol, kwas hialuronowy, glikol propylenowy, kwas mlekowy;
• fizjologiczne lipidy naskórka - które uzupełniają ubytki naszych własnych (może tak się stać w wyniku wymycia ich mydłem, a także z powodu jakichś uszkodzeń oraz dermatoz). Lipidy te regulują prawidłowe różnicowanie korneocytów, czyli martwych komórek naskórka, a są to, np.: cholesterol, skwaleny, sterole, fosfolipidy, czy nienasycone kwasy tłuszczowe (przywracają one zakłóconą równowagę kwasowo-wodno-lipidową skóry, nadając jej kwaśne pH ~5,5). Fizjologiczne lipidy naskórka przywracają skórze prawidłowe nawilżenie, funkcje ochronne, działają też przeciwzapalnie i przeciwalergicznie.
• składniki przeciwświądowe - mentol, kamfora, lidokaina, polidokanol;
• składniki przeciwstarzeniowe - kolagen, retinol, kwas hialuronowy, witaminy;
• składniki bakteriobójcze;
• składniki immunomodulujące - polisacharydy, beta-glukan;
• filtry przeciwsłoneczne.

Emolienty dla dzieci

Skóra noworodków, niemowląt i małych dzieci jest szczególnie delikatna, cienka i wrażliwa, a zatem także bardziej podatna na uszkodzenia. Czasem wystarczy tylko kilka razy umyć dziecko w wodzie z mydłem lub płynem do mycia przeznaczonym np. dla dorosłych, albo uprać jego ubranka w zbyt agresywnym proszku, i kłopot gotowy.

Podobnie może się zdarzyć po kontakcie z chlorowana wodą na basenie lub słoną - morską. Dziecięca skóra może się wysuszyć, zaczerwienić, zacząć swędzieć. Dlatego maluchy od pierwszych dni życia warto kąpać w płynach emoliencyjnych. Można dzięki temu zapobiec nawet w przyszłości rozwojowi AZS oraz innych chorób alergicznych.

Emolienty wzmocnią barierę ochronną skóry, sprawią, że nie będzie tak łatwo reagowała świądem i przesuszeniem, gdy czasem zostanie wystawiona na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Dziecięcą kosmetyczkę powinny wypełniać również balsamy lub kremy natłuszczające, a także fizjologiczny szampon do włosów.

Emoliencyjne szampony do włosów

Emolienty można stosować nie tylko na skórę. Wbrew pozorom są doskonałe również dla włosów. Wcale nie działają przetłuszczająco, a za to można stosować je codziennie. W ich składzie znajdziemy oleje i kwasy Omega 3-6-9, które wzmacniają funkcje ochronne skóry. Taki szampon eliminuje łupież, który tworzy się m.in. w wyniku nadmiernego wysuszenia naskórka. Działanie łagodzące i kojące dla skóry podrażnionej i nadwrażliwej zapewniają zaś alantoina i D-panthenol.

O autorze

Marta Uler

Dziennikarka specjalizująca się w tematyce zdrowotnej, urodowej i psychologicznej. Z wykształcenia również dietoterapeutka. Jej zainteresowania to medycyna, ziołolecznictwo, joga, kuchnia wegetariańska i koty. Jestem mamą dwóch chłopców - 10-letniego i 6-miesięcznego.

Marta Uler