Wszystko, co powinnaś wiedzieć o PIERSIACH
Nieważne, czy biust jest duży, czy mały. O każde piersi warto zadbać, aby były zdrowe i piękne. Dowiedz się, jak zbudowane są piersi i od czego zależy ich wielkość i kształt.
Spis treści
- Piersi - zapisane w genach
- Piersi kształtują się w łonie matki
- Co powinnaś wiedzieć o tkliwości piersi w ciąży? Sprawdź! [WIDEO]
- Budowa piersi
- Kalendarz badań piersi
- Wielka moc hormonów
Na początek dobra wiadomość. Większość Polek jest zadowolona z kształtu i wielkości swoich piersi. Potwierdzają to badania, jakie na zlecenie TNS OBOP przeprowadził prof. Zbigniew Izdebski. Blisko 1600 Polek zapytano, co sądzą o swoim wyglądzie? Aż 81 proc. pań chciało coś zmienić, ale tylko 19 proc. miało zastrzeżenia do swojego biustu. A na pytanie: „Co chciałaby pani zmienić, korzystając z pomocy specjalisty, aby podnieść atrakcyjność swojego ciała?” tylko 1 proc. respondentek wyraziło chęć powiększenia bądź zmniejszenia biustu. Lubimy więc swoje piersi, ale czy dobrze je znamy? Czy potrafimy o nie należycie dbać?
Piersi - zapisane w genach
To, jakie masz piersi, odziedziczyłaś po przodkach, podobnie jak kolor oczu czy budowę ciała. Właśnie od budowy ciała, czyli typu sylwetki, zależy kształt piersi.
- Pani o sylwetce endomorficznej, tzw. jabłko, ma okrągłą twarz, delikatną budowę kośćca, krótkie nogi, małe stopy, tendencję do gromadzenia się tłuszczu na brzuchu i skłonność do nadwagi. Takie kobiety zwykle mają piersi duże.
- Przy budowie mezomorficznej, tzw. gruszka, twarz jest kwadratowa lub owalna, nogi tej samej długości co tułów, biodra szersze od ramion, tłuszcz zwykle gromadzi się na pośladkach i udach. Piersi są średniej wielkości i raczej owalne, przypominające kształtem jabłko.
- Dla sylwetki ektomorficznej, tzw. tyczka, typowa jest twarz w kształcie serca lub owalna, mocna budowa ciała, nogi dłuższe niż tułów i duże stopy, a tkanka tłuszczowa rozkłada się równomiernie na całym ciele. Dla takiej sylwetki charakterystyczne są małe piersi o nieco trójkątnej linii.
Dlaczego przed miesiączką piersi stają się większe?
Podczas każdego cyklu miesiączkowego na 3–4 dni przed wystąpieniem krwawienia brak progesteronu oraz przewaga estrogenów powodują zatrzymanie wody, co objawia się zwiększonym napięciem, a także powiększeniem się sutków. Po miesiączce, na skutek niskiego poziomu hormonów płciowych, zmiany się cofają, następuje utrata wody z organizmu. Z tego powodu badania piersi – od samokontroli aż po mammografię – powinny być wykonywane zaraz po miesiączce.
Piersi kształtują się w łonie matki
Piersi zaczynają się kształtować około 6. tygodnia życia płodowego. Najpierw formuje się zgrubienie skóry, tzw. listewka mleczna, która sięga od piersi aż do pachwiny. Wraz z rozwojem dziecka znaczna część listwy zanika, pozostają jedynie dwa gruczoły przekształcające się w piersi. Ale tylko u dziewczynek z każdego zawiązka, w głąb klatki piersiowej (ok. 6. miesiąca życia płodowego) wrastają rzędy komórek, które z czasem staną się gruczołami mlecznymi.Piersi zaczynają się intensywnie rozwijać około 10.–11. roku życia. Na początku okresu dojrzewania otoczka uwypukla się, pierś zaś zaczyna się wolniutko powiększać.
Co powinnaś wiedzieć o tkliwości piersi w ciąży? Sprawdź! [WIDEO]
Budowa piersi
Piersi to zmodyfikowane gruczoły potowe, które zamiast potu potrafią wytwarzać mleko. Zbudowane są z tkanki gruczołowej – płatów i przewodów mlecznych, oraz podtrzymującej tkanki łącznej. Zbiegające się w okolicy brodawki przewody na końcu rozszerzają się, tworząc tzw. zatokę mleczną. Tę „roboczą” część gruczołu piersiowego chroni przed urazami pokrywająca ją tkanka tłuszczowa. To właśnie ona decyduje o kształcie i wielkości biustu. Brodawki bywają płaskie, okrągłe, stożkowe lub walcowate. Ich kolor zależy od grubości i pigmentacji skóry. Ciemny, płaski pierścień skóry wokół brodawki to otoczka. Może być pokryta maleńkimi wypukłościami. Brodawkę okalają drobne mięśnie, które pod wpływem dotyku, zmiany temperatury kurczą się. Brodawka wówczas wydłuża się i twardnieje, a otoczka marszczy się. Bogate ukrwienie piersi – związane z bliskim sąsiedztwem tętnicy pachowej i tętnicy sutkowej wewnętrznej oraz żyły szyjnej zewnętrznej – sprawia, że piersi są szczególnie wrażliwe na działanie temperatury, urazy czy długotrwały ucisk.
Kalendarz badań piersi
Jeśli masz 20–29 lat:co miesiąc – samobadanieco rok – badanie u lekarzaco rok po 25. roku życia – USGJeśli masz 30–35 lat:co miesiąc – samobadanieco rok – badanie u lekarzaco rok – USG co rok po 35. roku życia – mammografia Jeśli masz 36–49 lat:co miesiąc – samobadanieco pół roku – badanie u lekarzaco rok – USG co 2 lata po 40. roku życia – mammografia Jeśli masz 50–65 lat:co miesiąc – samobadanieco pół roku – badanie u lekarzaco pół roku – USG co rok – mammografiaJeśli masz ponad 65 lat:co miesiąc – samobadanieco rok – badanie u lekarzaco 2 lata – USG i mammografia
Wielka moc hormonów
Piersi podlegają wpływowi hormonów, które zmieniają ich kształt i wielkość w okresie dojrzewania, podczas cykli miesiączkowych, przez wszystkie płodne lata. W okresie dojrzewania, gdy jajniki zaczynają wytwarzać estrogeny, w tkance łącznej piersi odkłada się tłuszcz i biust się powiększa. Do jego prawidłowego rozwoju konieczna jest także insulina i właściwy poziom hormonów tarczycy. Na tym etapie życia kobiety ostatecznie rozwijają się przewody mleczne. W czasie ciąży hormony wydzielane przez przysadkę, jajniki czy łożysko (m.in. estrogeny, progesteron, prolaktyna) przygotowują tkankę gruczołową piersi do produkcji mleka. Wydzielanie mleka reguluje oksytocyna, hormon tylnego płata przysadki mózgowej. Po menopauzie, na skutek obniżenia poziomu hormonów płciowych, następuje stopniowy zanik tkanki gruczołowej piersi (u kobiet ze skłonnością do tycia zostaje ona zastąpiona tkanką tłuszczową). To sprawia, że biust traci jędrność i zgodnie z siłą grawitacji zaczyna opadać.
miesięcznik "Zdrowie"