To zmora wszystkich, którzy chcą schudnąć. Trycholożka zdradza, co pomoże

Tracisz na wadze, ale wraz z kolejnymi kilogramami ubywa również włosów? Nie daj sobie wmówić, że to normalna cena odchudzania. Wypadanie włosów w trakcie odchudzania czy tuż po nim może być związane ze zbyt restrykcyjną dietą, ale czasem może też świadczyć o poważniejszych problemach. Trycholog Anna Mackojć wyjaśnia, co może do tego doprowadzić i kiedy - oraz jak - reagować.

Decyzję o odchudzaniu podejmujemy z różnych powodów. Czasem zaleci je lekarz, jednak najczęściej sami chcemy zadbać o swoje zdrowie lub o wygląd. Niektórzy w tym celu drastycznie zmieniają dietę, inni dodatkowo zwiększają aktywność fizyczną. Dla wielu osób odchudzanie stało się dziś dużo łatwiejsze dzięki farmakologii.

Światowy boom na leki z grupy analogów GLP1, których "efektem ubocznym" jest radykalna utrata wagi, dotarł również do Polski. I chociaż w naszym kraju większość leków z tej grupy zarejestrowana jest do leczenia cukrzycy, wielu lekarzy przepisuje je osobom, które chcą lub muszą schudnąć. 

W internecie coraz częściej pojawiają się jednak opinie, że ci, którym, niezależnie od metody, udało się szybko zgubić zbędne kilogramy, tracą również dużo włosów. Dlaczego? I jak się odchudzać, żeby włosy na tym nie ucierpiały?

Włosy jako pierwsze odczuwają skutki odchudzania 

W twierdzeniu, że piękne włosy to oznaka zdrowia, nie ma przesady, gdyż dość dobrze pokazują one, w jakiej kondycji jest nasz organizm. Ponieważ przy "rozdzielaniu" witamin, minerałów czy innych substancji odżywczych włosy są na samym końcu kolejki, ich zdrowy wygląd podpowiada nam, że wszystko jest w porządku. Mocne, gęste włosy to znak, że dostarczamy do organizmu wystarczającą ilość potrzebnych mu substancji.

W trakcie odchudzania wiele się jednak zmienia. Trycholog Anna Mackojć wyjaśnia, że wypadanie włosów związane z odchudzaniem zaliczane jest do tzw. łysienia telogenowego - organizm wprowadza włosy w stan fazę telogenu (fazę spoczynku) po to, by nie tracić niepotrzebnie energii oraz cennych minerałów na włosy, które ewolucyjnie nie są niezbędne do życia.

- Odchudzanie, czyli sama utrata kilogramów, nawet powolna i kontrolowana, jest dla organizmu pewnym rodzajem stresu. A nasz organizm nie lubi być w stresie. Stres może spowodować wypadanie włosów, jest też jednym z czynników łysienia telogenowego. Nie ma znaczenia, czy jest to stres spowodowany traumą, czy jest on związany z utratą wagi – w tym przypadku organizm stresuje się tym, że nie dostarczamy odpowiedniej liczby kalorii, właściwej ilości składników odżywczych, mówiąc prościej – dieta może być zbyt restrykcyjna lub źle zbilansowana. Takim stresem jest również wykluczenie z diety określonej grupy produktów, na przykład zawierających pszenicę, nawet jeśli robimy to na wyraźne zalecenie lekarza. Dochodzi wtedy do zaburzenia homeostazy, czyli równowagi organizmu - wyjaśnia ekspertka.

Czego brakuje włosom? Nie zawsze łatwo to ocenić

Jakich składników odżywczych może brakować włosom w trakcie odchudzania? To zawsze kwestia indywidualna, a ustalenie, których witamin, makro czy mikroelementów mamy za mało, nie jest wcale takie proste.

W przypadku rygorystycznej, źle zbilansowanej diety z jadłospisu znika wiele produktów obfitujących w cenne substancje odżywcze. Z kolei u osób, które stosują leki wspomagające odchudzanie (w tym wspomniane wyżej analogi GLP1) dochodzi nieraz do niemal całkowitej utraty apetytu.

Z tego powodu niedobory te mogą być bardzo duże. Jeśli w trakcie odchudzania ograniczymy mięso lub z niego zrezygnujemy, włosom może brakować aminokwasów, m.in. cysteiny, które wchodzą w skład keratyny, podstawowego budulca włosa, a także witamin z grupy B, zwłaszcza witaminy B12.

Ograniczenie mięsa, nabiału czy jajek doprowadza też do niedoborów ważnego dla włosów cynku, ale także do niedoborów żelaza, a więc anemii, która również odbija się na stanie włosów. - Destrukcyjnie na włosy będzie też wpływało ograniczenie podaży błonnika - przypomina Anna Mackojć.

Warto pamiętać, że włosy po odchudzaniu mogą wypadać bardzo długo - dopóki organizm nie uzupełni wszystkich brakujących składników odżywczych i nie będzie w stabilnej formie.

Wypadają ci włosy? Szukaj pomocy u trychologa

Wiele osób, którym z powodu odchudzania wypadły włosy, inwestuje w drogie kosmetyki, kuracje u fryzjera czy apteczne kuracje przeciw wypadaniu. Niektórzy idą do lekarza, najczęściej rodzinnego, ale też do dermatologa lub specjalisty, który z powodów zdrowotnych zalecił utratę wagi: zwykle jest to endokrynolog lub diabetolog.

- Każda wizyta i porada jest cenna, bo każdy specjalista może dodać swoją cegiełkę ze względu na odmienne podejście do problemu. Warto więc korzystać z każdej pomocy – mówi Anna Mackojć.

– Należy podkreślić, iż nie ma listy badań, które powinni wykonać wszyscy, którym po odchudzaniu wypadają włosy, bo przyczyny wypadania włosów związane z utratą wagi mogą być różne: to mogą być niedobory, stres oksydacyjny, który wpłynął negatywnie na tarczycę, wahania glukozy czy insuliny itp. Ale stwierdzić to można za pomocą zupełnie innych badań, nieraz bardzo specjalistycznych. - dodaje.

- Oczywiście wszelkie wyniki badań zleconych przez lekarza mogą być sugestią dla trychologa. Jednak rekomendowanie komuś robienie wszystkich badań nie ma sensu, to bardzo duże koszty, a ich wyniki mogą być prawidłowe. Trycholog w trakcie wizyty przeprowadza specjalistyczne badanie trichoskopowe, które często pozwala wskazać kierunek poszukiwań przyczyny problemu. Warto zatem poczekać i udać się do specjalisty, który kompleksowo zajmie się problemem utraty włosów. - podkreśla ekspertka.

Jak się odchudzać, żeby nie tracić włosów?

A co można zrobić jeszcze w trakcie odchudzania? - Wbrew pozorom bardzo dużo – mówi Anna Mackojć. - Z włosami jest tak, że im więcej ich na głowie zostanie w trakcie procesu wypadania, tym łatwiej się z nimi pracuje, bo nie trzeba stymulować ich odrastania. Najlepiej zacząć działać od razu gdy tylko usłyszymy od lekarza, że musimy stracić na wadze, lub sami podejmiemy taką decyzję. Jeśli ktoś myśli o odchudzaniu, również przy pomocy leków, już na tym etapie powinien rozpocząć działania trychologiczne, żeby nie dopuścić do dużej utraty włosów, do której z pewnością dojdzie w wyniku utraty wagi. - wyjaśnia ekspertka.

- Mamy wiele procedur, zarówno gabinetowych, jak i domowych, które stymulują mieszki włosowe. Dla każdego znajdzie się rozwiązanie, tylko trzeba je dopasować i wdrożyć w odpowiednim czasie. Gdy już utracimy włosy, musimy stymulować ich porost, co w trakcie odchudzania jest niezwykle trudne, bo organizm, mówiąc obrazowo, nie chce oddawać włosom składników odżywczych – ma inne, ważniejsze potrzeby.  Włosy dla organizmu są na szarym końcu listy, jeśli ich nie ma to z punktu widzenia stanu zdrowia nic złego się nie dzieje. - podkreśla ekspertka.

Już na tym etapie warto również skonsultować się z dietetykiem, gdyż pod jego czujnym okiem powinien przebiegać cały proces odchudzania – zwłaszcza w przypadku dużej nadwagi lub otyłości.

Czy warto brać suplementy? - Decyzję najlepiej zostawić dietetykowi i trychologowi, gdyż każdy z tych specjalistów będzie patrzył na suplementację swoim okiem, i nie zawsze obaj zarekomendują to samo. - wyjaśnia Anna Mackojć. - Dietetyk układający plan żywieniowy, powinien dać sugestię, że w diecie może zabraknąć konkretnych substancji odżywczych, ponieważ diety układane są też pod preferencje żywieniowe. Ktoś, kto nie lubi kaszy, nie będzie miał jej w jadłospisie, jednak składniki zawarte w kaszy trzeba uzupełnić, i jeśli nie da się tego zrobić za pomocą diety, trzeba je suplementować - podsumowuje Anna Mackojć.

Katarzyna Hubicz

Konsultacja: Anna Mackojć