Witamina B3 (niacyna) w kosmetykach - zastosowanie witaminy B3 w kosmetyce

2016-04-08 13:47

Są w drogeriach kosmetyki, które zawierają witaminę B3, ale na palcach jednej ręki można policzyć te, w których występuje ona jako główny składnik. A szkoda, bo witamina B3 (niacyna) korzystnie działa na skórę - nawilża, działa przeciwutleniająco, zwalcza trądzik i inne problemy skórne.

Wszystko o WITAMINIE B3 w kosmetykach — Autor: Thinkstockphotos.com Maseczka drożdżowa dzięki zawartości witaminy B 3 pomaga złagodzić objawy trądziku

Spis treści

Witamina B3 przenika
Witamina B3 nawilża, wygładza, chroni
Witamina B3 działa też na nerwy

Witamina B₃ znana jest od przeszło stu lat, ale dopiero niedawno zaczęto badać jej działanie „zewnętrzne” na skórę. Może dlatego była niedoceniana przez kosmetologów? - zastanawia się prof. Grażyna Broniarczyk-Dyła z Kliniki Dermatologii Ogólnej, Estetycznej i Dermatochirurgii UM w Łodzi. A przecież z jej dobroczynnych właściwości korzystały już nasze babki, gdy nakładały na twarz maseczkę z drożdży, które są bogatym jej źródłem.

Witamina B₃ przenika

Badania nad „zewnętrznym” działaniem witaminy B₃ na skórę rozpoczęły się w 1975 r. Jednak najintensywniejsze prace nad jej wykorzystaniem w kosmetykach przeprowadzono dopiero w latach 90. zeszłego stulecia. Odkryto, że znaczna część naniesionej na skórę witaminy B₃ może przeniknąć głębiej i zwalczać różne problemy skórne - trądzik, wypryski, zaczerwienienia, szorstkość i stany zapalne. Okazało się też, że jej skuteczność można poprawić, używając specjalnych związków, tzw. promotorów przenikania. Co istotne związek ten, w porównaniu z innymi składnikami chemicznymi o podobnych właściwościach (np. z retinolem) jest nie tylko bardziej stabilny, odporny na światło, ogrzewanie i utlenianie, co ułatwia jego wykorzystanie w przemyśle. W kosmetykach witamina B₃ może ukrywać się pod mianem niacyny, niacynamidu lub nikotynamidu.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Witamina B₃ nawilża, wygładza, chroni

Okazało się, że witamina B₃ zmniejsza utratę wody przez skórę, reguluje procesy odnowy naskórka, stymuluje produkcję kolagenu w fibroblastach (komórkach skóry). Jest też silnym przeciwutleniaczem, hamuje powstawanie wolnych rodników, chroni skórę przed promieniowania UV, główną przyczyną jej starzenia się, zmniejsza przy tym przebarwienia i zapobiega powstawaniu nowych. Dzięki niej skóra staje się gładsza, zdrowsza, młodsza.

- Jednak by krem z witaminą B₃ był skuteczny, jej stężenie powinno wynosić co najmniej 2 proc. - dodaje dr Małgorzata Chełkowska, chemik, kosmetolog. I tu pojawia się pewien problem. Firmy kosmetyczne mają obowiązek podawać na opakowaniu poszczególne składniki kremu w określonej kolejności (poczynając od tego, którego zawartość jest najwyższa, ale nie muszą podawać ich udziału procentowego. Jedno jest pewne – jeśli witaminę B₃ znajdziesz na szarym końcu listy, to znaczy, że jest jej w danym preparacie naprawdę niewiele.

Ważne

Witaminę B₃ odkryto w 1867 r., ale lepiej poznano dopiero w latach 30. XX wieku podczas epidemii choroby skórnej - pelagry (z łac. pellis - skóra). W Stanach Zjednoczonych zachorowało wtedy 3 mln osób, z czego 100 tys. zmarło. Choroba zaczyna się od skóry - pojawiają się na niej łuszczące się placki, zaczerwienienia, pęcherze. Towarzyszy im biegunka, bóle głowy, depresja i bezsenność. Przyczyną choroby jest zbyt uboga dieta powodująca m.in. niedobory witaminy B₃, stąd bywa ona również nazywana witaminą PP - od pellagra preventive factor (czynnik zapobiegający pelagrze).

Przeczytaj także:

Kwasy AHA, BHA, PHA. Złuszczanie, pielegnacja skóry kwasami hydroksylowymi

Witamina C - kwas askorbinowy: właściwości, źródła, działanie i zastosowanie

Witamina B₃działa też na nerwy

Witamina B₃ bierze udział w przemianach metabolicznych węglowodanów, kwasów tłuszczowych i aminokwasów. Uczestniczy w tworzeniu czerwonych ciałek krwi, rozszerza naczynia krwionośne, obniża poziom cholesterolu, hamuje toksyczne działanie związków chemicznych i leków. Znana jako "witamina uszczęśliwiająca nerwy" jest wykorzystywana w leczeniu zaburzeń psychicznych, np. schizofrenii.

Jej niedobór powoduje osłabienie, bezsenność, migreny i kłopoty z pamięcią, może wywoływać agresję, depresję, biegunki. Jej brak widać od razu na skórze - staje się ona zaczerwieniona, szorstka, pojawiają się stany zapalne, owrzodzenie ust. Zmiany powstają głównie w miejscach wystawionych na działanie słońca.
Nadmiar witaminy B₃ powoduje rozszerzanie naczyń krwionośnych, mrowienie, swędzenie głowy, szum w uszach, niestrawność. Zbyt duże dawki mogą prowadzić do utraty łaknienia, uszkadzać wątrobę, wywołać żółtaczkę, arytmię serca i psychozy. Na szczęście trudno ją przedawkować, bo witamina B₃ jest rozpuszczalna w wodzie i wydalana z moczem.

Źródłem witaminy B₃ są produkty zawierające dużo białka, a więc chude mięso, wątróbka, serca, drób, ryby, fasola, groch. Znajduje się ona też w drożdżach piwnych, suszonych brzoskwiniach, pełnym ziarnie, migdałach i grzybach. Współdziała z innymi witaminami z grupy B (B₁, B₂, B₆) i jest od nich zależna, dlatego należy zażywać ją razem z nimi. Jej efektywność zwiększa chrom, a zmniejsza nadmiar cukrów. Jest odporna na działanie wysokiej temperatury, kwasów, ługów i naświetlanie promieniami ultrafioletowymi. W czasie gotowania przechodzi do wywaru, który warto wykorzystać.