Łysienie androgenowe typu żeńskiego - przyczyny występowania, metody leczenia

Do łysienia androgenowego dochodzi na skutek działania męskich hormonów płciowych na struktury mieszków włosowych. Wbrew pozorom androgeny mogą prowadzić do utraty włosów nie tylko u mężczyzn – kobiety również stykać się mogą z tym problemem. Łysienie androgenowe typu żeńskiego może być związane zarówno z predyspozycjami genetycznymi, jak i nawet być spowodowane chorobą nowotworową.

Spis treści

1. Łysienie androgenowe typu żeńskiego - przyczyny występowania
2. Łysienie androgenowe typu żeńskiego - przebieg
3. Łysienie androgenowe typu żeńskiego - metody leczenia

Nadmierna utrata włosów typowo uznawana jest za problem, z którym borykają się przedstawiciele populacji męskiej. Rzeczywiście to głównie mężczyźni doświadczają łysienia, jednakże przerzedzenie fryzury spotykane jest również i u niektórych kobiet. Przyczyny wypadania włosów bywają różne – do łysienia prowadzić może zarówno niedożywienie, jak i różnego typu zaburzenia gospodarki hormonalnej (jak chociażby niedoczynność tarczycy).

Jedną ze specyficznych postaci utraty włosów u kobiet jest łysienie androgenowe. Problem ten może wymagać wdrożenia u pacjentki szerszej diagnostyki – tracenie włosów w nadmiarze wpływa co prawda głównie na wygląd danej kobiet, może ono jednak być pierwszym objawem nawet groźnych dla życia stanów chorobowych.

Łysienie androgenowe typu żeńskiego - przyczyny występowania

Androgeny, takie jak testosteron czy dihydrotestosteron, są typowo męskimi hormonami płciowymi. Mimo, że w kobiecych organizmach ilościowo dominują żeńskie hormony płciowe (estrogeny i progestageny), to i u nich występują androgeny – produkowane są one chociażby przez nadnercza. U zdrowych kobiet androgeny są zbilansowane przez odpowiednie ilości żeńskich hormonów płciowych i ich obecność nie prowadzi do wystąpienia jakichkolwiek zaburzeń.

Odmiennie dzieje się wtedy, kiedy w organizmie pacjentki pojawia się nadmiar męskich hormonów płciowych. Taka sytuacja prowadzić może zarówno do zaburzeń miesiączkowania, jak i do pojawienia się zmian trądzikowych na skórze czy właśnie do utraty włosów.

Mieszki włosowe – zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn – wrażliwe są przede wszystkim na działanie najsilniejszego androgenu, czyli DHT. Pod wpływem tego hormonu dochodzić może do zaburzeń cyklu wzrostu włosów u kobiet – mogą one stawać się krótsze, nowe włosy mogą odrastać wolniej, a oprócz tego dochodzić może do wyrastania na głowie pacjentek skróconych i cieńszych włosów.

Do nadmiaru androgenów u kobiet prowadzić mogą:

• nadczynność kory nadnerczy (np. w postaci zespołu Cushinga),
• nowotwory nadnerczy,
• zespół policystycznych jajników,
• nowotwory jajnika.

Zaburzenia hormonalne, prowadzące do łysienia androgenowego u kobiet, pojawiać się mogą również w takich okresach życia kobiety, jak menopauza, okres okołomenopauzalny czy ciąża. Zbyt duża ilość męskich hormonów płciowych u kobiet może występować również jako skutek uboczny zażywania przez nie pewnych leków. Preparatami, które mogą wywierać takie działanie, są przede wszystkim niektóre hormonalne środki antykoncepcyjne – dotyczy to tych preparatów, które zawierają składniki mające aktywność androgenową. Zdarzają się sytuacje, w których w organizmach pacjentek stężenia androgenów nie odbiegają od normy, a i tak pojawia się u nich łysienie na podłożu androgenowym. Tak bywa u kobiet, które predyspozycje do nadmiernej wrażliwości mieszków włosowych na androgeny odziedziczyły od swoich rodziców – w omawianym typie łysienia znaczenie mają bowiem również dziedziczne uwarunkowania genetyczne.

Łysienie androgenowe typu żeńskiego - przebieg

Z łysieniem androgenowym borykają się głównie kobiety powyżej 30. roku życia. Charakterystyczne dla kobiet z łysieniem androgenowym jest to, że linia włosów w obrębie czoła zostaje u nich zachowana – utrata włosów początkowo dotyczy zazwyczaj głównie środkowej części głowy. Wraz z biegiem czasu mogą zauważać, że włosy na całej powierzchni ich głowy stają się coraz cieńsze i rzadsze – w zaawansowanych postaciach kobiecego łysienia androgenowego skóra głowa może stawać się wyraźnie widoczna.

Łysienie androgenowe typu żeńskiego - metody leczenia

Kobiety zmagające się z łysieniem androgenowym typu żeńskiego mają obecnie do wyboru co najmniej kilka metod leczenia. Zanim jednak rozpoczęte zostanie leczenie łysienia androgenowego u kobiet, najpierw powinna zostać odnaleziona przyczyna utraty włosów u pacjentki. Możliwe jest bowiem, że problem będzie można rozwiązać np. poprzez zmianę stosowanych przez kobietę leków antykoncepcyjnych.

W diagnostyce nadmiernej utraty włosów pod uwagę należy brać również inne potencjalne, wymagające swoistego leczenia, przyczyny kobiecego łysienia androgenowego (jak np. nowotwory nadnerczy czy jajników). W przypadku łysienia androgenowego typu żeńskiego stosowane bywa leczenie miejscowe, ogólnoustrojowe oraz techniki zabiegowe. Na skórę głowy pacjentki mogą aplikować preparaty zawierające minoksidil, czyli substancję pobudzającą porost włosów. Wśród leków przyjmowanych doustnie, które mogą być zalecone pacjentkom z łysieniem androgenowym, wymienia się preparaty o działaniu antyandrogenowym (zawierające np. octan cyproteronu) czy środki zawierające różne pochodne estrogenów.

Poza leczeniem zachowawczym, kobiety z łysieniem androgenowym mogą również skorzystać z terapii zabiegowej. Dostępnych jest obecnie co najmniej kilka różnych technik przeszczepiania włosów, wśród których wymienić można np. zabiegi metodą FUT, FUE czy SAFER.