RODZAJE SAUNY i ich przeznaczenie

Jakie są rodzaje sauny? Do najpopularniejszych zaliczamy sauny parowe, czyli tzw. łaźnie rzymskie. Dużą popularnością cieszą się także nowoczesne sauny na podczerwień czy tradycyjne ruskie banie. Mimo że sauna kojarzy się z wysoką temperaturą i dużą wilgotnością powietrza, tym mianem można też określić tzw. studnie lodowe, czyli sauny śnieżne. Sprawdź, jakie są rodzaje sauny i jakie jest ich zastosowanie.

Spis treści

1. Sauna sucha (fińska/szwedzka)
2. Sauna solna
3. Sauna mokra
4. Sauna parowa (tzw. łaźnia rzymska)
5. Sauna na podczerwień (infrared)
6. Biosauna
7. Caldarium
8. Sauna ziołowa (aromabath)
9. Bania (łaźnia) ruska
10. Łaźnia sucha szafkowa
11. Łaźnia sucha rzymska
12. Fitosauna
13. Sauna lodowa

Sauny różnią się między sobą warunkami jakie w nich panują (każda z nich ma różną temperaturę powietrza oraz poziom wilgotności). W związku z tym każda sauna ma inny wpływ na organizm korzystających z niej osób.

Sauna sucha (fińska/szwedzka)

Charakteryzuje ją najwyższa temperatura (od 85 °C do nawet 120 °C) i jednocześnie bardzo niska wilgotność powietrza - tylko 10%. Tak wysoką temperaturę uzyskuje się dzięki piecowi z rozgrzanymi kamieniami, których nie polewa się wodą. Sauna szwedzka zazwyczaj jest zbudowana z drewna. Mogą z niej korzystać osoby z problemami mięśniowymi, reumatoidalnym zapaleniem stawów, zapaleniem stawów kręgosłupa, czy astmą oskrzelową. Sauna fińska to dobre rozwiązanie także dla osób zawale serca (jednak mogą z niej korzystać nie wcześniej niż po pół roku). W tak wysokiej temperaturze można przebywać nie dłużej niż 12 minut. Z tego typu sauny można korzystać jedynie raz w tygodniu.

Sauna solna

To odmiana sauny suchej, która jest wykonana z kamiennych brył solnych. Dzięki zastosowaniu halitu i solanek morskich w saunie solnej, mogą z niej korzystać osoby, które zmagają się ze schorzeniami dróg oddechowych: gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli i płuc. W saunie odbywa się bowiem inhalacja solna (tzw. haloterapia): podczas sesji oddycha się parą bogatą w sól, jod, brom, wapń i magnez. Temperatura w saunie solnej niej osiąga do 80° C, a wilgotność jest umiarkowana (do 40%), dlatego można w niej przebywać 15 minut.

Sauna mokra

W saunie mokrej temperatura waha się w granicach 75 - 90 °C, a wilgotność powietrza nie przekracza 40%. Parę wodną wytwarza się okresowo poprzez polewanie kamieni wodą. Kąpiel w saunie mokrej nie powinna trwać dłużej niż 15 minut.

Sauna parowa (tzw. łaźnia rzymska)

Temperatura w saunie parowej jest stosunkowo niska i wynosi ok. 45 - 60°C, natomiast powietrze ma bardzo wysoką wilgotność (dochodzi nawet do 100%), co sprawia, że temperatura odczuwalna jest o wiele wyższa. Temperatura i wilgotność powietrza regulowane są automatycznie - zamiast pieca używa się parownika - specjalnego generatora, który jest umieszczony przy podłodze. Z powodu dużej wilgotności powietrza sauna parowa zbudowana jest z płytek ceramicznych, tworzyw sztucznych lub hartowanego szkła. Niższa temperatura powoduje, że w saunie parowej można przebywać dłużej niż w saunie suchej, bo do 15 minut.

Sauna na podczerwień (infrared)

Sauna infrared to typ sauny, w której w miejsce tradycyjnego pieca zastosowano promienniki podczerwone. Emitują one promieniowanie podczerwone, które nagrzewają saunę do ok. 50 - 60 °C, przy czym wilgotność powietrza nie przekracza 25%. Dzięki temu można w niej przebywać do 30 minut. Z tego typu sauny można korzystać nawet codziennie.

Biosauna

Biosauna to odmiana sauny suchej. W biosaunie temperatura utrzymuje się na poziomie 40-60 °C, a wilgotność powietrza wynosi około 40 %. Biosauna jest zbudowana z drewna, a w suficie wbudowane są lampy, które światłem oddziaływają na nastrój saunowiczów. Seansowi w biosaunie często towarzyszy element aromaterapii, dlatego saunarium nazywane jest także sauną aromatyczną. Można w niej przebywać od 15 do 30 minut. Temperatura, która panuje wewnątrz nie jest zbyt wysoka, zatem z biosauny można korzystać codziennie.

Caldarium

Caldarium jest  łagodniejszą wersją łaźni rzymskiej. Temperatury są tu znacznie niższe niż w saunie parowej (43 ºC - 45 ºC), a wilgotność powietrza oscyluje między 20 a 40%. Zabiegi w caldarium często są wzbogacone o naturalną aromaterapię i koloroterapię (leczenie kolorami). Można w niej przebywać do 30 minut.

Sauna ziołowa (aromabath)

To rodzaj sauny parowej, w której para wodna zawiera wywar z ziół i relaksujące olejki eteryczne. Zapachowe inhalacje parowe przeprowadza się w temperaturze 45 ºC i w wilgotności dochodzącej do 80%. W saunie można przebywać do 30 minut.

Bania (łaźnia) ruska

Bania ruska przypomina drewnianą chatę, dlatego najczęściej można z niej korzystać w ośrodkach wypoczynkowych lub gospodarstwach agroturystycznych. Temperatura w bani wynosi od 80 do 120 ºC, a wilgotność powietrza nie przekracza 60%. Tak wysoką temperaturę osiąga się dzięki prawdziwemu piecowi, w którym, podczas palenia drewnem, nagrzewają się kamienie. Wystarczy polać je wodą lub naparem z ziół, by wytworzyć parę. W bani nie można przebywać dłużej niż 10-15 minut. W czasie wizyty w łaźni ruskiej zaleca się robić krótkie przerwy, w trakcie których należy ochłodzić ciało w zimnej wodzie, a nawet śniegu. Naprzemienne stosowanie ciepła i zimna skutecznie hartuje organizm. W ruskiej bani bardzo ważny jest tzw. winnik - witka służąca do smagania rozgrzanego parą ciała. Tego typu kąpieli parowych można zażywać kilka razy w tygodniu.

Łaźnia sucha szafkowa

Jest to zabieg wykonywany w drewnianej szafce, w której znajduje się tylko ciało bywalca sauny (głowa znajduje się na zewnątrz). Powietrze w saunie zostaje ogrzane do temperatury 60-80 ºC  za pomocą grzejników elektrycznych. Czas zabiegu wynosi około 15-20 minut.

Łaźnia sucha rzymska

To zabieg, podczas którego wchodzi się do specjalnie przygotowanego pomieszczenia, w którym powietrze zostaje ogrzane do temperatury 40-60 ºC przy pomocy piecyków lub grzałek elektrycznych. Drewniane ławy umieszczone schodkowo, umożliwiają stopniowe przyzwyczajanie organizmu do wysokiej temperatury. Czas zabiegu: ok. 30 minut.

Fitosauna

Fitosauna to kąpiel parowo-ziołowa w kabinie o kształcie beczki, której objętość wynosi ok. 200 l. Kabina zazwyczaj wykonana jest z drewna cedrowego. Podczas zabiegu w minisaunie za pomocą generatora pary wytwarza się parę (temp. 45-50 °C) z dodatkiem wywaru z ziół. Mogą z niej korzystać osoby z problemami układu krążenia, dla których warunki panujące w tradycyjnych saunach nie są korzystne dla zdrowia. zabieg trwa ok. 20-30 minut.

Sauna lodowa

Sauna lodowa, zwana także studnią lodową, działa na innych zasadach niż pozostałe sauny Temperatura w niej panująca to około -15°C, a ściany i podłoga pokryte są lodem. Sauna lodowa jest polecana osobom, które wzmocnić kondycję układu krążenia lub pozbyć się cellulitu, ponieważ chłód wzmacnia naczynia krwionośne, przyspiesza krążenie, a tym samym wpływa na transport tlenu do komórek i spalanie tłuszczu. W saunie można przebywać kilka, kilkanaście minut.

Monika Majewska